ကြန္ပ်ဳတာ လံုျခံဳေရး။

က်ေနာ္က ကြန္ပ်ဳတာကို ျပည္ပေရာက္မွ ရထားတဲ႔ ပညာသင္ ေထာက္ပံ႔ေၾကး (stipend) ထဲက ေခၽြတာျပီး ဝယ္ရတာ။ အဲဒီေတာ႔ ေနာက္ဆက္တဲြက ကြန္ပ်ဳတာ မသံုးတတ္ဘူးေပါ႔။
ျမန္မာျပည္မွာတုန္းက ရုံးခ်ဳပ္မွာလုပ္ခဲ႔တာ ဆိုေတာ႔ လက္နွိပ္စက္လိုေတာ႔ သံုးဖူးခဲ႔ပါတယ္။ အင္တာနက္ကေတာ႔ မိတ္ဆက္သေဘာေလာက္ေပါ႔။
သင္တန္းဆိုတာကလဲ ရတဲ႔ လစာ ခ်င္႔ခ်ိန္သံုးေနရေတာ႔ စိတ္မဝင္စားရဲဘူးေလ။
နုိင္ငံျခားေရာက္ျပီး ၃ လ ေနမွ ဒီက ေက်ာင္းသားေတြလို ကြန္ပ်ဳတာ(notebook) ကုိ အပိုင္ဝယ္ကိုင္နိုင္တာပါ။
အဲဒီေတာ႔ မဝယ္ခင္မွာ ဒီနုိင္ငံမွာပဲ ကြန္ပ်ဳတာ ပညာ သင္ယူေနတဲ႔ ညီငယ္အရြယ္ (ျမန္မာ)ေက်ာင္းသားတစ္ေယာက္က ကူညီပါတယ္။ ပါေမာကၡကလဲ ကြန္ပ်ဳတာ စံခ်ိန္စံညႊန္းနဲ႔ ေစ်းနွုန္းေတြကို ေရးထားတဲ႔ ေၾကညာ လက္ကမ္းစာေစာင္ေတြ မွာေပးပါတယ္။
အဲဒီလိုနဲ႔ ကြန္ပ်ဳတာ တစ္လံုးဝယ္ျဖစ္ပါတယ္။ ဝင္းဒိုး ဗစ္စတာ(ဟုမ္းပရီမီယံ) ပါ ။ လိုင္စင္ပါတယ္။
ေနာက္က်ေတာ႔ က်ေနာ႔ ကြန္ပ်ဳတာက ဝင္းဒိုးက ေတာ႔ လိုင္စင္ရွိတယ္၊ က်န္တဲ႔ ပရိုဂ၇မ္ေတြက အစမ္းသံုး ေတြဆိုတာ ၁၀ ရက္ေလာက္ၾကာမွ သိတာဗ်။
အဲဒီက် ဘာလုပ္သလဲ ဆိုေတာ႔ အင္တာနက္ဆိုတဲ႔ ဟာၾကီးထဲ သြားရွာျပီး လုိသလို ၾကည္႔လုပ္ရေတာ႔တာေပါ႔။
အဲလို ေရွာက္လုပ္ရင္းကေန မွ တေျဖးေျဖး သိလာတယ္။ ကြန္ပ်ဳတာ လံုျခံဳေရး အေရးၾကီးမွန္းကို။ အစက ေသာ႔ ခတ္ သိမ္းရင္ ရတာပဲ လို႔ ထင္ထားတာ။
ကဲ တုိတုိပဲ သိသမွ် ေလး ေျပာပါရေစ။
လံုျခံဳေရးအတြက္က အေရးၾကီးတဲ႔ အခ်က္ (၄) ခ်က္ရွိပါတယ္။
(၁) ဝင္းဒိုး ထပ္ျဖည္႔ ပရိုဂရမ္ အငယ္ေလးေတြ (window patch)
ဝင္းဒိုး ပက္ခ်္ လို႔လဲ ေခၚၾကပါတယ္၊ သူ႔ကို တင္ေပးဘို႔က ပထမဆံုးပါ၊ အဲဒါလုပ္နုိင္ဘို႔က ဝင္းဒိုးကိုယ္တိုင္က လိုင္စင္ ရွိဘို႔လိုပါတယ္။
(၂) ဖိုင္းယားေဝါ ဆိုတဲ႔ အကာအရံ (firewall)
ဝင္းဒိုး အိပ္စပီက ဖို္င္းယားေဝါက သိပ္မလံုျခံဳေသးဘူးလို႔ ၾကားဘူးပါတ္။ ေနာက္ထပ္ သပ္သပ္ ေရာင္းတာေတြ ရွိပါတယ္၊ အလကား ေပးတာကေတာ႔ online armor, comodo စသျဖင္႔ရွိပါတယ္။ ဥပမာ comodo ဆိုပါေတာ႔ အဲဒါကေတာ႔ internet security suite နဲ႔ တဲြပါ တာပါ၊ ဖိုင္းယားေဝါ တစ္ခုတည္း ေရြးတင္လို႔လဲ ရပါတယ္။
သူက ပရုိဂ၇မ္ တစ္ခုက အင္တာနက္ ကို သို႔ မဟုတ္ တစ္ျခား ကို ဆက္သြယ္မယ္ ဘာညာ ထလဳွပ္ရွားရင္ တားျမစ္ထားနုိင္ပါတယ္။ ကိုယ္ ကေတာ႔ အဆံုးအျဖတ္ ေပးရပါမယ္။ က်ေနာ္က ေတာ႔ အခု comodo သံုးပါတယ္။

(၃) အင္တီ စပိုင္ဝဲ
အင္တာနက္ မွာ အလကားရတယ္ဆိုတိုင္း လုိက္လုပ္ရင္ေတာ႔ စပိုင္ဝဲ နဲ႔ ေတြ႔မွာ ေသခ်ာပါပဲ။
သူက နာမည္နဲ႔လိုက္ေအာင္ ပါပဲ။ ေနာက္ဆံုးရလဒ္ကေတာ႔ ကြန္ပ်ဳတာ တုန္႔ျပန္မွဳ ေနွးလာမယ္။ မလိုတဲ႔ ဝက္ဆုိက္ကို ဖြင္႔မယ္၊ ဟုမ္းေပ႔ခ်္ ေတြ ေျပာင္းကုန္မယ္ ဘာညာေတြေပါ႔၊
က်ေနာ္ကေတာ႔ spybot SD ကို သံုုးပါတယ္၊ ေဒတာေဘ႔စ္ၾကီးျပီး၊ အလကားလဲ ေပးလုိ႔ပါ၊ အလွဳခံ တာေတာ႔ ရွိပါတယ္ မထည္႔လဲ ရပါတယ္။
(၄) အင္တီဗိုင္းရပ္ (antivirus)
သူက ေတာ႔ ေရာင္းတာေကာ အလကားေပးတာေကာ၊ ခိုးယူတာ သို႔ မဟုတ္ လုယူတာ မ်ိဳးစံုးနည္းနဲ႔ ရနုိင္ပါတယ္။
အေျခခံကေတာ႔ holistic approach နည္းနဲ႔ စစ္တာနဲ႔ ေဒတာေဘ႔စ္ အေျခခံျပီး black list နဲ႔ ယွဥ္ျပီး စစ္တာပါပဲ။ ဒါေၾကာင္႔ အျမဲ အပ္ပဒိတ္ (update)လုပ္ဘို႔ လုိပါတယ္။
အင္တီဗိုင္းရပ္ကေတာ႔ မ်ိဳးစံုပါပဲ။ အင္တာနက္ အတြက္ ရည္ရြယ္တဲ႔ အမ်ိုုးအစားကေတာ႔ စပိုင္ဝဲ နဲ႔ ဖိုင္းယားေဝါ တဲြရက္ပါဝင္ပါတယ္။
နည္းမိ်ဳစံုနဲ႔ တဲြဖက္ျပီးေရာင္းက်ပါတယ္။ အေကာင္းဆံုး ၁၀၀% လံုုျခံဳ တယ္ ဆိုတာေတာ႔ မရွိေသးပါဘူး။ ဘာလို႔လဲ ဆိုေတာ႔ ဗိုင္းရပ္ ေပၚျပီး သတင္းေတြပို႔ၾကမွ ေဒတာေဘ႔စ္က သိျပီး ကာကြယ္မွဳ လုပ္နုိင္လို႔ပါ။
အသံုျပဳပံု လုိက္ျပီး အဓိက ၂ မ်ိဳးခဲြပါတယ္။ လြယ္လြယ္က်ေနာ္နားလည္သလိုေျပာရရင္ အလိုအေလ်ာက္ ကာကြယ္ေပးတဲ႔ အမ်ိဳးအစားနဲ႔ သံုးစဲြသူက စစ္ခိုင္းမွ စစ္ေပးတဲ႔ အမ်ိုဳးအစားပါ၊
သံုးစဲြသူက စစ္ခိုင္းမွ စစ္ေပးတဲ႔ အမ်ိဳးအစားအုပ္စုထဲ မွာ ကေတာ႔ calmwin က ေဒတာေဘ႔စ္ အၾကီးဆံုးနဲ႔ အလကားသံုးနုိင္တဲ႔ ပရိုဂရမ္ပါ။
အင္တီဗိုင္းရပ္ ၂ မ်ိဳးတဲြမသံုးရဘူးဆိုတာ ရာခုိင္နွုန္းျပည္႔ မမွန္ပါဘူး။
calmwin ဟာ ဘယ္ အင္တီဗိုင္းရပ္နဲ႔မဆို တဲြသံုးနုိုင္ပါတယ္။
ေနာက္ဆံုး အတိုခ်ဳပ္ေျပာရရင္။
ဝင္းဒိုးကို လုိင္စင္နဲ႔သံုးပါ၊ ဖိုင္းယားေဝါ ကို နားလည္ေအာင္ လုပ္ပါ၊ စပိုင္ဝဲ ရန္က ေန ကာကြယ္ျပီး အင္တီဗိုင္းရပ္ တစ္မ်ိဳမ်ိဳး သံုးျဖစ္ေအာင္သံုးပါ။
အဲဒီ ၄ ခ်က္ထဲ က တစ္ခ်က္လြတ္ရင္ လံုျခံဳမွဳ မရွိနုိင္ပါဘူး။
ေနာက္တစ္ခု ဗဟုသုတ ကေတာ႔ ကားစပါ႔စ္ကီး၊ ထရင္းမုိက္ခရို နဲ႔ မက္ကေဖး တုိ႔ဟာ သံုးစဲြသူရဲ႕ ထိန္းခ်ုဳပ္မွဳထက္ေက်ာ္လြန္ျပီး လုပ္လုိ႔ ျပန္ေပးသမား(hijacker) လို႔ တစ္ခ်ိဳ႕က သတ္မွတ္ပါတယ္။
ေနာက္တစ္ခု သတိျပဳစရာေလးကေတာ႔ ျမန္မာ ယူနီကုတ္ေဖာင္႔ေတြဟာလဲ ဟုိက္ဂ်က္ကာ အေနနဲ႔ တစ္ခ်ိဳ႕ ပရိုဂရမ္မွာ ျပပါတယ္။ ျမန္မာ ယူနီကုတ္ အစံု ေရွာက္တင္ရင္လဲ ျပႆနာ ျဖစ္နိုင္တဲ႔ အတြက္ တစ္မ်ိဳးပဲ တင္သင္႔ပါတယ္။ ျမန္မာေဖာင္႔က အမ်ိဳးစံု ရွိေနျပီး တစ္ခ်ိဳ႕ သေကာင္႔သားမ်ားက ျပန္ခ်မရပါဘူး။ အဲဒီေတာ႔ ျမန္မာ ေဖာင္႔ကိုလဲ သင္႔သလိုသာ ၾကည္႔သံုးၾကေပါ႔ဗ်ာ၊ ျမန္မာ ေဖာင္႔ေၾကာင္႔ ကြ်န္ေတာ္ ကြန္ပ်ဳတာေတာ႔ ေဖာ္မက္ လုပ္ရတာ တစ္ခါမက ပါဘူး။
ေနာက္ဆံုးတစ္ခုကေတာ႔ အေရးၾကီးတဲ႔ ေဒတာကို အနဲဆံုး ပံုစံ ၂ မ်ိဳးနဲ႔ ေနရာ ၂ ေနရာ သီးျခားခဲြ ျပီး သိမ္းဆည္းပါ။
ဒါဆို ကြန္ပ်ဳတာ ျပသနာေၾကာင္႔ စိတ္ညစ္ရတာ မျဖစ္နုိင္ပါဘူး။